نقدی بر رمان مفید آقا نوشته مرتضی کربلایی لو

در اين رمان زندگي دو برادر روايت مي‌شود كه از مادر ناتني هستند يكي از اين دو برادر روحيه زميني دارد كه در كارخانه‌اي واقع در شهر تهران زندگی می کنند و برادر ديگر روحيه لطيف و آسماني دارد که در تهران كار مي‌كند. و در كنار آن‌ها شخصيتي وجود دارد به‌نام «مفيد آقا» مجتهدي موضوع محوري بحث بار گناه بوده  که در این داستان دو برادر با مفيد آقا رابطه دارند و در ادامه يك موضوع عشقي پيش مي‌آيد سنگين متافيزيكي كه بر دوش انسان است . و اين دو
اين رمان روايتي خطي ندارد و در آن با افرادي روبرو مي‌شويم كه اطراف «مفيد آقا» را گرفته‌اند و آدم‌هاي جاهلي هم هستند زندگی یک خانواده‌ است. حشمت طناب‌فروش ته بازار پشم‌فروشان که پس از مرگ همسر با تنها پسرش مجید زندگی می‌کند، بعد چند وقت که برای جنس آوردن عازم ترکیه می‌شود، از یک زن ایرانی ساکن غربت به نام دنیز خوشش می‌آید و با وجود مخالفت‌های مجید با او ازدواج می‌کند و حاصل ازدواجشان می‌شود پسری به نام حامد. پس از مدتی حشمت می‌میرد، و در نهایت مجید عاشق و حامد نیست می‌شود .

یکی از ویژگی های بارز و مثبت این اثر تشخص آن به عنوان اثری ایرانی است. و این تشخص در نتیجه ی نمود مولفه های گوناگون فرهنگی (تاریخی) ایران در طول اثر شکل می گیرد. از آن جمله که شیوه ی تاثیرگذاری مفیدآقا بر حشمت، آن هم با گفتن تنها یک دیالوگ حکیمانه که مخاطب را به یاد نمونه های مشابه بسیار در سنت و ادبیات عرفانی می اندازد. و در ادامه رابطه ای مرید و مرادی میان حشمت و مفیدآقا برقرار می شود و در نسل های بعد نیز ادامه پیدا می کند (مجید و حامد نیز به نوعی مرید مفید آقا هستند). در نمونه ای دیگر شاهد چله نشینی حامد برای فارغ شدن مجید از عشقی گناه آلود هستیم که نتیجه بخش هم هست. که البته این مسئله به همین جا ختم نمی شود و در مواردی شاهد اتفاقات شگفتی چون ناپدید شدن درخت که توسط حشمت و حامد رویت شده، علم مفید اقا از اتفاقاتی که شاهد آن نبوده (نماز آیاتی که مجید باید می خوانده و نخوانده)، تجسم یافتن حقیقت و ظهور مجدد درخت به و… هستیم که همه ی آن ها معرف باورها و اعتقادات تاریخی حاکم بر فرهنگی است که آن را فرهنگ ایرانی می دانیم .